Nieuws

De 7even hoofdzonden van het dossier Lelystad Airport

arglistige pogingen om chaos in de orde te scheppen

  • 7 februari 2020
  • Author: Marjolein .
  • Aantal maal bekeken: 2837
  • 0 Comments

Het beeld wordt steeds duidelijker: het plan om Lelystad Airport uit te breiden, om daarmee de groei van de luchtvaart te faciliteren, is een heel slecht plan. Het is een plan dat van meet af aan rammelt aan alle kanten. Er klopt bitter weinig van de onderbouwingen. De beslissing om toch door te zetten is niet meer en niet minder dan een politieke keuze. Dat betekent uiteindelijk dat alle redelijke argumenten er niet meer toe doen en dat de beslissing puur op emotie gemaakt wordt. En deze wordt steeds moeilijker, nu het maatschappelijk draagvlak verder afbrokkelt.

Aangezien de hoofdzonden in de klassieke zin aan de basis liggen van vele andere zonden, laat ik het aan uw verbeelding over welke duistere motieven achter het ‘luchtvaartactivisme’ van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de luchtvaartlobby zitten. Als we kennisnemen van alle analyses en alle feiten op een rijtje zetten, die onder meer door de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL) zijn verzameld, ontstaat er zorgwekkend beeld van hoe er in ons land plannen ontwikkeld worden. Het lijkt er inderdaad op dat er een vervormde ‘Haagse werkelijkheid’ bestaat, waarbij ambtenaren bij verschillende ministeries zich genoodzaakt voelen de werkelijkheid geweld aan te doen. Daarnaast zien we een hardnekkig patroon dat de luchtvaart bij alle actuele vraagstukken over het milieu buiten schot wordt gehouden. Enerzijds door verouderde Nederlandse rekenmodellen te hanteren die qua normering een stuk soepeler zijn dan de nieuwe internationale standaarden. Denk daarbij aan geluidshinderberekeningen en milieunormen voor fijnstof. Anderzijds is het net of de knellende spelregels voor andere economische activiteiten met betrekking tot stikstof, fijnstof en belastingen (denk bij het laatste aan accijns), niet opgaan voor deze sector. Met als resultaat dat de weerstand alleen maar toeneemt.

We merken dat we zelf ook een ontwikkeling doormaken en dat gaat ons niet in de koude kleren zitten. Het is het best te omschrijven als verbijstering en ontgoocheling, in die hoek vinden we onszelf geregeld terug. We zijn als Hoog over Wezep primair tegen het laagvliegen, omdat we ons zorgen maken over de daaruit voortvloeiende schadelijke effecten op onze eigen leefomgeving. “Kan hoger, moet hoger!” Maar nu we steeds meer kennis van zaken hebben gekregen, dankzij het kennisnetwerk dat ontstaan is bij SATL (Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen), zetten we toch ook steeds meer kanttekeningen bij de beslissing om überhaupt Lelystad Airport door te zetten. Het blijkt namelijk helemaal niet het belang BV Nederland te dienen! Dat is volkomen achterhaald. Het plan is op meerdere fronten zelfs schadelijk te noemen, niet alleen wat betreft milieu, gezondheid en welzijn, maar ook economisch. En we zijn nu vooral getuige van een kantelende maatschappelijke discussie, waar steeds meer partijen zich in mengen. Het artikel in de Telegraaf over Burgers in verzet tegen het Haagse Wensdenken, Dwarsliggers laten politieke besluiten vastlopen van 2 februari 2020 van Edwin Timmer is een aardige weergave van wat er aan de hand is. Eén kanttekening maken we er wel bij: we zijn geen activisten of dwarsliggers, we zijn vooral bezorgde burgers.

In navolging van het artikel De 7 plagen van Schiphol (Stentor van 21 januari 2020) van Herman Stil, die alleen al vanwege zijn achternaam een streepje voor heeft, krijgt u van ons een overzicht van zeven onderwerpen die spelen rondom ‘het dossier’ Lelystad Airport. U voelt zich wellicht wat overdonderd door zoveel informatie. Dat gevoel kennen we intussen heel goed. Geheel in stijl van voorgaande acties bieden wij bij deze u ook praktische ondersteuning bij het opkomen voor uw belangen op twee manieren:

Wij bieden u praktische ondersteuning bij twee zaken:

DOE MEE AAN INTERNETCONSULTATIE SCHONE LUCHT AKKOORD!
Tot uiterlijk 10 februari aanstaande heeft u de gelegenheid uw kijk op de zaak te geven.
Kijk eventueel bij hoofdstuk 2 Milieu- en Gezondheidsschade: Fijnstof voor meer achtergrondinformatie.

VOORKOM VERJARING SCHADECLAIM LELYSTAD AIRPORT EN STUUR VOOR 1 APRIL 2020 EEN STUITINGSBRIEF
Het is vreemd dat het recht op een schadeclaim verjaart op een moment dat het vliegveld nog niet is geopend. Toch is het zo. Want op 1 april 2015 is het Luchthavenbesluit Lelystad in werking getreden. Het recht op het claimen van vergoeding van schade verjaart na vijf jaar. In dit geval is dat dus op 1 april 2020 (is geen grapje). Maar met een zogeheten ‘stuitingsbrief’ kan die termijn worden verlengd.

 

De zeven hoofdzonden, bron Wikipedia

Hoofdzonde is een term die in de Katholieke Kerk wordt gebruikt, maar in oorsprong minstens teruggaat tot de Oude Grieken. Het gaat hierbij om zeven zonden die ieder aan de basis liggen van vele andere zonden. Ze werden als lijst in de 6e eeuw opgesteld door paus Gregorius I, maar zijn al in de 4e eeuw door geestelijken in een gesystematiseerd overzicht beschreven. In de Bijbel zijn verschillende opsommingen van zonden te vinden,[1] die echter niet overeenkomen met de lijst van de zeven hoofdzonden. Het begrip hoofdzonde wordt weleens verward met het begrip doodzonde of zware zonde.

De zeven hoofdzonden zijn:

Superbia (hoogmoed - hovaardigheid - ijdelheid)
Avaritia (hebzucht - gierigheid)
Luxuria (onkuisheid - lust - wellust)
Invidia (nijd - jaloezie - afgunst)
Gula (onmatigheid - gulzigheid - vraatzucht)
Ira (woede - toorn - wraak - gramschap )
Acedia (gemakzucht - traagheid - luiheid - vadsigheid, afkomstig van het Griekse "ἀκηδία" )

 

Inhoud

De 7even hoofdzonden van het dossier Lelystad Airport

1.    Stikstofcrisis
2.    Milieu en Gezondheidsschade: Fijnstof
DOE MEE AAN INTERNETCONSULTATIE SCHONE LUCHT AKKOORD!
3.    Milieu- en gezondheidsschade: Geluidshinder
4.    Klimaatschade: Broeikasgassen kooldioxide, methaan en ozon
5.    Economische schade, deel I
VOORKOM VERJARING SCHADECLAIM LELYSTAD AIRPORT
6.    Economische schade II: arbeidsmarkt en woningmarkt
7.    Afbrokkelend maatschappelijk draagvlak en het vertrouwen in de overheid geschaad
Toon eens echt politieke lef en neem je verantwoordelijkheid!
Feestelijke opening

1. De stikstofcrisis 

De stikstofdepositie t.g.v. de sectoren in 2018, bron RIVM

Einde PAS-regeling
Vrijwel alle plannen voor ontwikkelingen op het vlak van bouw, industrie, infrastructuur en de agrarische sector in ons land staan stevig onder druk, sinds de Raad van State in mei 2019 een streep heeft gehaald door de PAS-regeling. De PAS-regeling is niet meer en niet minder dan een list van kabinet Rutte 2 om in de milieu-effectrapportage op voorhand te bepalen, of er een vergunningsplicht geldt bij de plannen voor uitbreiding van economische activiteiten. In ons kleine landje hebben we een aantal Natura 2000 gebieden aangewezen, waarbij de Veluwe het grootst en het bekendst is. Volgens de wet Milieubeheer moeten deze Natura 2000 gebieden beschermd worden tegen schadelijke invloeden van economische activiteiten. Het is allang vastgesteld (met metingen), dat er meer stikstof-neerslag van ammoniak (van de agrarische sector) en stikstofoxiden (van verkeer en industrie) plaatsvindt in deze gebieden dan voor het behoud ervan goed is. Deze neerslag wordt ook wel de stikstofdepositie genoemd. Het gevolg is dat het karakter van deze gebieden wordt aangetast, er soorten verdwijnen en er komen vooral veel gras en brandnetels voor in de plaats.
De PAS-regeling was bedacht om voor te rekenen, hoe daar een mouw aangepast kan worden en wel door op voorhand in de plannen mee te nemen hoe de toename van de stikstofdepositie op een andere manier weer gecompenseerd wordt. Deze rekenkundige handschoen werd vervolgens opgetogen door de ambtenarij van de ministeries samen met een aantal ingenieursbureaus opgepakt. En wat bleek: na een hoop vijven en zessen, hier wat bij en daar wat af, kon het plan vrijwel altijd doorgaan. We konden weer vooruit!

Hoe werd Nederland op milieugebied het vieste jongetje van de klas? Een reconstructie. Trouw, Emiel Hakkenes 31 mei 2019.

Uitzondering luchtvaart
Voor de luchtvaart was zoals gebruikelijk al een mooie uitzondering op voorhand ingebakken. Het model dat het RIVM gebruikt om de te verwachte toename van stikstofdepositie uit te rekenen, zorgt ervoor dat de uitstoot bij vliegen boven de 914 meter (3000 voet) niet meegeteld wordt. Het zal uiteindelijk wel op het conto “buitenland” komen. Kijk maar hierboven en in het eerste plaatje: geen vliegtuig te bekennen in het model van het RIVM en het aandeel ‘buitenland’ is wel heel groot. Ik stel me zo voor dat op het ministerie in eerste instantie daarom vol vertrouwen het rekenmodel voor Lelystad Airport is ingevuld. Wat er vervolgens is gebeurd, zullen we waarschijnlijk nooit achterhalen. Wel is duidelijk dat daar gekke dingen zijn gebeurd. Als het model correct was ingevuld, dan was namelijk duidelijk geworden dat er toch een vergunning aangevraagd moest worden voor de uitbreiding van Lelystad Airport. En dat zou met de Veluwe naast de deur een hele moeilijke zaak geworden zijn. Een forse streep door de rekening dus!

EenVandaag, 14 december 2019, Jan Salden

“Maar ook met het nieuwe, gecorrigeerde rapport is het mis,” stelt SATL-voorzittter Leon Adegeest. Hij stuitte op iets geks: de uitstoot van vliegtuigen neemt in het nieuwe rapport toe, maar de neerslag van stikstof neemt af. "Ik dacht: dat kan niet kloppen," zo lezen we terug bij EenVandaag: Ingenieur Adegeest ontdekt opnieuw forse fouten in milieurapport Lelystad Airport: 'Het is je reinste oplichterij'

Stentor, 7 februari 2020 Paolo Laconi

Ministerie sjoemelde met stikstofcijfers om Lelystad Airport snel te openen

Hoe de overheid volgens ingenieur Leon Adegeest sjoemelde met de stikstofcijfers van Lelystad Airport, een reconstructie.

 

Creativiteit
Het ziet er naar uit dat met vooral veel creativiteit dit rekenmodel een aantal keren opnieuw is ingevuld. En telkens wordt de invuloefening van het rekenprogramma een beetje aangepast of netter geformuleerd, ‘anders geïnterpreteerd’, met als resultaat dat er soms bizarre aannames inzitten. En dit valt je kennelijk alleen op als je daadwerkelijk beseft waar je mee bezig bent. Bijvoorbeeld: “We doen nu net alsof de vliegtuigen hele hoge verticale schoorstenen hebben en meer energie verstoken dan ze überhaupt bij zich kunnen hebben aan kerosine!” De andere keer wordt er besloten dat een aantal waarden gewoon niet meetellen, die voor alle andere bouwprojecten wel tellen. Bijvoorbeeld: “We tellen de toegangswegen niet mee en laten daarmee de toename van verkeersdruk buiten beschouwing”. Ze gaan soms zover dat ze bestaande wegen letterlijk uit de kaart schrappen. Leon Adegeest en daarom het RIVM nu ook, hebben er meer dan een dagtaak aan om met hele krachtige computers zicht te krijgen op hoe in deze warwinkel de resultaten naar de verlangde uitkomsten zijn geredeneerd. Het is onbegrijpelijk dat de diverse rekenkundige ‘Tom Poezen’ hun eigen professionaliteit geweld aan doen om zo in het gevlei te komen van het ministerie.

Reserveoptie
Heel kwalijk en onnodig ook, omdat de overheid altijd gewoon nog een reserveoptie achter handen heeft. Zij zou kunnen beslissen dat Lelystad Airport gewoon een uitzondering is en ontheven wordt van vergunningsplicht. Dat is wellicht geen populaire maatregel in deze roerige tijden, maar als er zwaarwegende argumenten zijn, kan dit in principe wel. Kennelijk voelt men zich niet zo zeker over de zwaarwegende argumenten en is er gekozen voor de politieke doodzonde van list en bedrog!

Morele plicht
Hardnekkig wordt in het advies van de commissie Remkes, dat begin dit jaar naar buiten is gebracht, nog vastgehouden aan het beeld dat de luchtvaart eigenlijk maar ‘een kleine bijdrage’ levert aan de stikstofuitstoot in ons land. Het zou vooral een morele plicht zijn om deze sector ook een bijdrage te laten leveren voor het oplossen van het stikstof probleem. Dat de politicus en VVD-er Remkes zich verder niet in de discussie kan en wil mengen op dit moment is geen verrassing. Het staat wat ons betreft buiten kijf, dat als de luchtvaart boven Nederland daadwerkelijk krimpt, er significant minder stikstofneerslag te meten zal zijn en dat het aandeel ‘buitenland’ dan een stuk omlaag gebracht zal zijn. Remkes geeft wel aan dat het goed zou zijn, alleen al voor het herstel van het vertrouwen in de overheid, om de stikstof-neerslag boven de 914 meter wel mee te nemen in het totaalplaatje. En dan kan het niet anders zijn, dat de luchtvaart een veel groter deel van de taart voor haar rekening krijgt in de modellen van het RIVM. Daar is ondertussen ook meer informatie over voorhanden.

Chaos
Over de stikstof zijn we nog lang niet uitgepraat. Met verbazing zien we hoe ineens boerenbedrijven, ‘schuldig’ aan vooral postcode-gebonden stankoverlast (ammoniak (NH3)) en broeikasgassen (kooldioxide (CO2) en methaan (CH4)), weggestreept worden en hoe ‘de vrijgekomen ruimte’ weer vrolijk ingevuld kan worden met nieuwe wegen, een vliegveld en woningbouw (vooral NO en NO2, stikstofoxiden, de bekendste noemen we ook wel nitrieten en nitraten). Dat is toch appels met peren vergelijken? En we zien nu al hoe met zo’n ‘dubbele boekhouding’ de verschillende partijen zich opnieuw rijk rekenen en dat het weer volledig uit de hand loopt.

Stikstof infographic, bron RIVM

Er worden voor de landbouwsector diverse stimulerings- en ontmoedigingsregels uit de mouw geschud, waardoor boeren alle kanten opgestuurd worden. De één bestijgt zijn trekker en gaat naar Den Haag ontbijtjes serveren en op de terugweg even rondjes rijden op vliegveld Lelystad Airport; de andere boer gaat alvast meer koeien kopen, om te zorgen dat de schade van de halvering van de veestapel weer een beetje meevalt. En de derde boer gaat zijn koeien anders voeren, in de hoop dat de beesten minder belastend voor het milieu gevonden worden. De bouwsector begint zich ook te roeren, zitten ook nog met een PFAS-kramp en Nederland dreigt op slot te slaan. En om de chaos compleet te maken doet Dick Benschop van Schiphol nog een mooie schep olie op het vuur: Schiphol ziet de uitdaging zitten, met ‘schonere kerosine’ en ‘elektrisch vliegen’, maar heeft het wel nodig om te groeien om deze ambities waar te kunnen maken. Wat een puinhoop!

Meer weten hierover, kijk op de website van SATL: PAS en stikstof

Borrelpraat
"En dan zullen we het ook maar eens over het dalen hebben. Wil je dit echt stil en schoon doen, dan moet bij de grens de motor uit en gaat het verder in een glijvlucht naar Lelystad, Schiphol, Rotterdam of Eindhoven."
"Oei, dat lijkt me eng!"
"Nou inderdaad. Maar wat ze nu gaan doen is ook eng, want je wilt niet weten wat er uit een verbrandingsmotor komt met een ineffectief verbrandingsproces!"
"Moet je de volgende situatie eens voorstellen: een jonge Flevoboer probeert zijn bedrijf om te schakelen naar een biologische, grondgebonden circulaire bedrijfsvoering, uiteraard met subsidie. En dan komen er dagelijks tientallen vliegtuigen laag dalend over, waarbij, zodra het toerental zakt, de gewassen en het vee stelselmatig besproeid wordt met kerosinenevel en fijnstof!"
"Lekker dan!"

2. Milieu en Gezondheidsschade: Fijnstof

Rapport RIVM
We waren getuige van een benarde discussie die we op 11 september vorig jaar als bezorgde burgers in Den Haag bij het Algemeen Overleg Luchtvaart bijwoonden. Naar aanleiding van het bericht van het RIVM: Ultrafijn stof rondom Schiphol heeft effect op gezondheid werd er gepast geschokt gereageerd door aanwezige commissieleden, de minister en haar secondanten. De conclusies op de verkorte levensverwachting, het opvallend hoge aantal astmapatiëntjes in de grote steden en het aangetoonde directe, negatieve effect van (ultra)fijnstof op de conditie, zowel bij gezonde mensen als bij mensen met een long- of hartaandoening, kunnen niet echt een verrassing zijn geweest. Maar ja, als je het dan zo leest is het wel confronterend. En de minister was op dit onderwerp niet tot afspraken of uitspraken te bewegen. Al zei ze maar iets over verantwoordelijkheid nemen, of iets over het belang van preventie, reductie of handhaving. En ze vertoonde niet eens een neiging om een principe-uitspraak te doen van “natuurlijk moet daar iets aan gebeuren”. Ze zag dat niet zitten “omdat nog niet duidelijk is wat de effecten op de lange termijn zijn” en “ik kan geen afspraken maken, als we niet precies weten wat we nu uitstoten…” En Suzanne Kröger van Groen Links heeft het echt geprobeerd.

Grondpersoneel Schiphol
Intussen komt Peter van Ammelrooy van de Volkskrant op 16 december 2019 met het volgende bericht: Grondpersoneel Schiphol kampt met long- en hartproblemen door ultrafijnstof op platform. Uiteraard is daar ook niet met zekerheid vastgesteld dat het door het ultrafijnstof van vliegtuigen komt.

Schone Lucht Akkoord
Op 13 januari 2020 heeft staatssecretaris Van Veldhoven van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat namens het Rijk met 36 gemeenten en 9 provincies het Schone Lucht Akkoord ondertekend.  Er zijn geen harde en bindende afspraken te vinden over de luchtvaart, want in dit akkoord gaat het over afspraken die de lagere overheden met het Rijk maken. Het gaat kennelijk maar één kant op. Kunnen de gemeenten dan geen afspraken met het Rijk over rijkswegen en luchtvaart afdwingen? Het zijn toch hun inwoners die de klachten hebben? In de hoofdlijnenbrief Schone Lucht Akoord, die in 2 juli 2019 naar de Kamer zijn verstuurd, wordt Luchtvaart apart benoemd:

Citaat uit Hoofdlijnenbrief Schone Luchtakkoord
Luchtvaart
De gezondheidseffecten van ultrafijn stof worden in beeld gebracht door het RIVM. De tussenresultaten zijn reeds naar de Tweede Kamer gezonden en worden betrokken bij de uitwerking van het Schone Lucht Akkoord. De resultaten van de studie naar langetermijneffecten worden naar verwachting in 2021 gepubliceerd. Elektrificatie kan een bijdrage leveren om de uitstoot van (ultra)fijnstof en stikstofdioxide te reduceren. Hiertoe is een aantal maatregelen in gang gezet in het kader van het Klimaatakkoord. Zo is als doel opgenomen dat in 2030 alle grondgebonden luchtvaartactiviteiten van luchthavens zero-emissie zijn. Daarnaast is als ambitie opgenomen om elektrisch taxiën als standaardprocedure toe te passen in 2030. In het Ontwerpakkoord Duurzame Luchtvaart committeren de partijen zich tevens aan de doelstelling dat 14% van de brandstof voor luchtvaart in Nederland in 2030 duurzaam is. Daarbij gaat het om biokerosine, waterstof, synthetische kerosine uit groene stroom en elektrisch vliegen. De vervanging van kerosine door deze brandstoffen kan mogelijk bijdragen aan een reductie van (ultra)fijnstof.

Schonere kerosine, de ene keer ‘synthetisch’, de andere keer ‘biologisch’ met iets minder zwavel zal iets helpen, want het echte geweld van de vervuiling komt vooral los bij het opstijgen! Hoe zero-emissie de grondgebonden activiteiten ook gemaakt zijn. Wel hebben we kanttekeningen bij het ambitieniveau van “14% van de brandstof voor luchtvaart in Nederland in 2030 duurzaam”. Is dat niet veel te weinig?

WHO-norm niet toegepast
Uiteraard hebben de rekenmeesters van Hoog Over Overijssel in de milieu-effectenrapportage ook op het punt van fijnstof een rekenmodellenconflict gevonden: “Lelystad Airport kan alleen aan norm fijnstof voldoen als adviesnorm WHO niet worden toegepast!”

SATL - WHO norm niet toegepast

“Uit de MER blijkt dat Lelystad Airport alleen kan voldoen aan de normen voor fijnstof wanneer de advies-normen van de World Health Organization [4] niet worden toegepast. Alleen als de minder strenge Nederlandse normen [3] worden toegepast, blijven de concentraties fijnstof PM10 en PM2.5 binnen de normen. Daarbij is meegerekend dat er een forse toekomstige afname van de achtergrondemissie van fijnstof verwacht wordt. Deze afname wordt volledig tenietgedaan door het Lelystad vliegverkeer.”

Meer weten over Fijnstof, Luchtvaart: kijk op de SATL-website bij Gezondheid

Borrelpraat
"De gedachte kwam in me op dat het me zou moeten geruststellen dat het op 11 september kennelijk geen pas geeft om proefballontjes op te laten over het vliegen op kernenergie of waterstof."
"Nou moet ik er ook niet aan denken dat een Boeing zou vliegen op kernenergie."
"Maar waterstof, zou dat kunnen?"
"Daar blijft men inderdaad opvallend stil over, terwijl er wel auto’s en bussen op waterstof rondrijden!"
"Doordat het hier stil op blijft en je ziet dat er maar 14% van de brandstof voor 2030 duurzaam hoeft te zijn in Nederland, dan zet je toch vraagtekens bij het ambitieniveau van de sector om op dit vlak te innoveren."

Doe mee aan de internetconsultatie Schone Lucht Akkoord!

Hoe teleurgesteld we ook zijn over de impact van de zienswijzen op het bijstellen van het luchtvaartbeleid, we gaan toch weer vol voor de burgerparticipatie. Want als je een handreiking krijgt, moet je die natuurlijk wel aannemen! De minister van Milieu en Wonen houdt een internetconsultatie Schone Lucht Akkoord, en ja, ze stellen concrete vragen om input te krijgen op de sector Luchtvaart.

Internetconsultatie Schone Lucht Akkoord

Waarop kunt u reageren
U kunt tot en met 10 februari 2020 via deze website reageren op het Schone Lucht Akkoord.

LET OP: Deze internetconsultatie vraagt specifiek naar aandachtspunten VOOR HET RIJK bij de uitvoering van maatregelen. Opmerkingen over lokaal of provinciaal beleid maken geen onderdeel uit van deze internetconsultatie.


LET OP2: In het Schone Lucht Akkoord staan ook afspraken over monitoring. Hierin wordt óók de bijdrage van de luchtvaart aan emissies in Nederland en de bijbehorende gezondheidseffecten in beeld gebracht. Aanpak en maatregelen worden uitgewerkt in het kader van de Luchtvaartnota die binnenkort gepubliceerd wordt, en de daaropvolgende luchthavenbesluiten.
Op de website www.schoneluchtakkoord.nl vindt u meer informatie.


De vragen:
Vraag 1: In het Schone Lucht Akkoord zijn maatregelen opgenomen voor de sectoren (weg)verkeer, landbouw, scheepvaart, industrie en huishoudens. Wat vindt u van deze maatregelen?


Vraag 2: Op welke manier kunnen de maatregelen uit het Schone Lucht Akkoord zo effectief mogelijk vormgegeven worden volgens u?


Vraag 3: Welke (aanvullende) maatregelen kan het Rijk opnemen in de uitvoeringsagenda van het Schone Lucht Akkoord?


Vraag 4: Hoe kunnen we u zo effectief mogelijk betrekken in de uitvoering van het Schone Lucht Akkoord en hoe wilt u hierover op de hoogte gehouden worden?


Vraag 5: Het Schone Lucht Akkoord richt zich op 2030. Welke zaken op de langere termijn vindt u belangrijk?

Uiteraard kunt u zelf bepalen wat u er mee doet. Hier kunt u bijvoorbeeld invullen dat ook de luchtvaart bij moet dragen aan 50% vermindering van (ultra)fijnstof. Dat zij niet uitgezonderd mag worden en verantwoordelijkheid moet nemen.  Dat er tot het uiterste gegaan moet worden dat de emissies van (ultra)fijnstof door vliegverkeer bij woonkernen tot het absolute minimum beperkt moet worden. Dat er beschermende maatregelen genomen moeten worden voor mensen die dagelijks met (ultra)fijnstof van doen hebben. Dat er compensatie moet komen voor mensen die ervan te lijden hebben en dat onderzocht moet worden hoe ultrafijnstof uit de leefomgeving gefilterd kan worden. En dat we niet tot 2030 moeten wachten om de WHO-norm te hanteren. En een betoog voor krimp luchtvaart is altijd op zijn plek.
Bijgevoegd kunt u lezen wat wij als Hoog over Wezep hebben ingevuld.

3. Milieu- en gezondheidsschade: Geluidshinder

Het bekende verhaal
Daar begon het verhaal van de Hoog Over-bewegingen mee, de voorgeschotelde geluidshinderplaatjes met veel te optimistische contouren, de ‘optimalisatieroutes’ en uiteindelijk het geschade vertrouwen in het participatieproces rondom de optimalisatieroutes. Ook hier werd de discussie in eerste instantie gedomineerd door fouten in de milieu- effectrapportage. Met de belevingsvlucht in oktober 2018 was direct aangetoond dat de gehanteerde rekenmethoden te ver van de werkelijkheid afstonden en de werkelijke overlast significant hoger zou zijn.

EenVandaag, 14 december 2019, Jan Salden

“Er bleek met zo'n laag motorvermogen te zijn gerekend dat een toestel in de praktijk zou neerstorten, zoals bleek in een vliegtuigsimulator. Het rekenwerk moest overnieuw, met uitstel van de opening van de luchthaven tot gevolg.” Zo is te lezen in het eerder genoemd bericht van EenVandaag van 14 december 2019.

Oud en nieuw Rekenmodel
We hebben in onze publicaties vastgesteld dat het ministerie alleen maar de geluidshinder berekent en zich niet baseert op metingen, waarbij er ook nog twee verschillende rekenmodellen in omloop zijn; een verouderd Nederlands Rekenmodel en een actueel DOC29 model. Beide modellen worden gevoed met gegevens uit de vliegtuigindustrie, die wat dat betreft bepaald geen smetteloos imago heeft, en gaan uit van ‘gemiddelde piekbelastingen’. Dat verklaart waarom de werkelijke pieken van geluidsbelasting, daar waar je concreet last van hebt, vele malen hoger zijn, dan de waarden die in de contourplaatjes zijn getekend

Doorstijgen
Met de beslissing van de minister om te gaan voor ‘Optimalisatievariant N*’, is ons grootste zorgpunt nu het doorstijgen bij de woonkernen van Wezep, Hattemerbroek, Hattem, Wapenveld en Heerde. We hebben we diverse pogingen gedaan om zicht te krijgen op de te verwachten geluidseffecten. Tot nog toe hebben we daar geen bevredigend antwoord op gekregen en blijft het een punt van grote zorg.

Hinderwinst
De minister probeert in het Algemeen Overleg in september 2019 nog een nieuwe term te introduceren, “hinderwinst” en dat de groei van de luchtvaart “verdiend moet worden, met aantoonbaar goed gedrag…” Maar als zij zelf al niet kan vaststellen wat goed of schadelijk is, en Schiphol nooit iets aan handhaving lijkt te doen en op schandelijk wijze allerlei grenzen overschrijdt, dan is dat natuurlijk een gigantische wassen neus! Laat zij eerst maar blijk geven van aantoonbaar goed gedrag, voordat dit proefballontje serieus overwogen kan worden.

Borrelpraat
"Ik merkte dat ik cynisch werd van dit schouwspel over stikstof, fijnstof, ‘elektrisch vliegen’, ‘duurzame luchtvaart’ en ‘hinderwinst’ n.a.v. het Algemeen Overleg."
"Ik dacht dat ik een levendige fantasie had, maar het kan altijd gekker!"
"Zoveel technocratisch optimisme had ik niet verwacht van onze beleidsmakers."

4. Klimaatschade: Broeikasgassen kooldioxide, methaan en ozon

12 procent wereldwijd
Het aandeel van de luchtvaartindustrie op het gebied van broeikasgassen - vooral kooldioxide (CO2), maar methaan (CH4) en ozon (O3) spelen zeker ook een rol - krijgen het ministerie en haar arglistige 'Tom Poezen' niet weggerekend. Daar is al veel te veel over gepubliceerd. Als de luchtvaartindustrie doorgroeit, zoals het oorspronkelijk van plan was, zou zij goed zijn voor maar liefst 12 procent van de totale wereldwijde CO2 uitstoot.

Schonere vliegtuigen
Uiteraard worden bij de verdediging van de groei van luchtvaart de introductie van schonere en efficiënte vliegtuigen opgevoerd, ook al is bekend dat de bestaande vloot minstens nog 30 jaar mee zal moeten.

Duurzaam vliegen
Klimaatneutraal vliegen op fossiele brandstoffen of elektriciteit bestaat niet, al nemen hedendaagse technocratische bestuurders graag een voorschot op de toekomst. Voor vliegen is veel snelheid nodig, en een flinke massa op hoge snelheid krijgen èn houden kost gewoon ontzettend veel energie. Dat werd me weer duidelijk toen de Fransman op zijn flyboard het Kanaal over wilde steken. “Zapata kon niet genoeg brandstof met zich meedragen voor de overtocht van 35 kilometer en moest onderweg bijtanken.” Aldus NOS.nl op 25 juli 2019. En dat werd me ook duidelijk toen Schiphol deze zomer kampte met de brandstoftoevoerstoring: er wordt dagelijks 12 miljoen liter kerosine getankt (NOS.nl 24 juli 2019), en er werden eigenlijk maar tientallen vluchten geannuleerd, want niet ieder vliegtuig dat landt op Schiphol tankt daar ook!

Window dressing
Duurzame luchtvaart is gewoon een contradictio in terminis en het adagium ‘de vervuiler betaalt’ gaat alleen bij de luchtvaart niet op: er zit nog steeds geen accijns op kerosine en er wordt geen vliegtaks geheven. Er zijn wel wat plannen voor een taks, maar die zijn niet serieus te noemen. Het is vooral window dressing en er wordt vooral naar de rest gekeken (Europa, klimaatakkoorden) voordat Nederland zelf een stap zet.

 

 

5. Economische schade, deel I

En als klap op de vuurpijl blijkt ook nog het economisch belang van de groei van luchtvaart in Nederland achterhaald te zijn en kunnen we zelfs spreken van economische schade, zeker als het om vakantiepretvluchten gaat.

Verliesgevende tak
De prijsvechtersbranche is een schrale en onbetrouwbare markt en bij de diverse luchthavens die daarop draaien, moet geld bijgelegd worden. Vliegveld Weeze, vlak over de grens in Duitsland, heeft het moeilijk en zowel in de rapportages van Follow the Money als in de publicaties van de gerenommeerde economen Manshanden en Bus, wordt aangetoond dat de vakantievluchtenbranche op zichzelf een verliesgevende tak is. Het parkeergeld en de horeca op SchipholPlaza zijn de bedrijfstakken waarop deze industrie op Schiphol draait en vanuit deze inkomstenbronnen wordt geld bijgelegd om de vakantievluchten van en naar Schiphol te financieren. En aangezien het parkeergeld een belangrijke inkomstenbron is, zal er vanuit Schiphol weinig intrensieke motivatie te verwachten zijn om te investeren in openbare vervoerverbindingen. Daar zal de belastingbetaler uiteraard extra aan moeten bijdragen.

Schiphol ‘ontlasten’
De ruimte die zou ontstaan bij de opening van Lelystad Airport om Schiphol ‘te ontlasten’ zal verder ingevuld gaan worden met intercontinentale vluchten, dus dat zou vooral een toename van transferpassagiers betekenen. Dit vormt het fundament onder het businessmodel van KLM en Schiphol.  De term ‘ontlasten’ is overigens een misleidend begrip, wel slim gekozen, want het betekent in de praktijk een toename in de overlast voor de omgeving van Schiphol. Ten eerste zijn de vliegtuigen voor intercontinentale vluchten zwaarder en daarmee grotere herriemakers en vervuilers dan de lichtere prijsvechterstoestellen. Ten tweede geeft deze ontwikkeling extra vervuiling en overlast, doordat er bij zo’n transferfunctie een extra landing en stijging nodig is. En dat alleen om het businessmodel van de KLM en Schiphol overheid te houden.

Achter het net
Wat betreft de bijdrage aan een toekomstige accijns op kerosine en het heffen van vliegtaks vist BV Nederland bij deze passagiersstromen achter het net, want de transitreizigers hoeven ze niet te betalen! En Schiphol is in deze markt alleen maar aantrekkelijk omdat de overheid het toelaat dat onze gezondheid, welzijn, welvaart en milieu voor een schijntje in de uitverkoop gezet worden. Als Schiphol zijn luchthavengelden ook realistisch zou berekenen, al dan niet met een fatsoenlijke milieubelasting, dan zou alleen de werkelijke vraag naar intercontinentale transfers overeind blijven.

Second Opinion
Manshanden en Bus hebben in hun Second Opinion op de MKBA’s, de maatschappelijke kosten- en batenanalyses, die ook ter onderbouwing van de luchtvaartplannen moeten worden gemaakt, aangetoond dat ook hier het rekenmodel niet goed is ingevuld door de ambtenarij en haar arglistige Tom Poezen. Als deze economen het model invullen volgens de regelen der kunst van het CPB, dan komen ze tot conclusies die wederom haaks staan op de conclusies van het ministerie.

Slice uit presentatie Second Opiniun van Leo Bus

Kijk op de site van SATL om meer weten over de De feiten over de Economische Waarde van Lelystad Airport.

Borrelpraat
"Maar wat raar eigenlijk dat we geloven dat die goedkope tickets de kosten dekken."
"Kennelijk vinden we vliegvakanties heel belangrijk. Ik merk dat ook in de discussies op verjaardagen en partijen. Het wordt ook gezien als een verworven recht "dat niet meer alleen voor de welgestelden weggelegd mag zijn!" Wel misschien linksig, maar niet erg groen, denk ik dan bij mezelf!"
"Maar als we nou eens met z’n allen gewoon de echte en eerlijke prijs zouden betalen voor zo’n ticket? En dan gaan we toch gewoon eens in de drie jaar met het vliegtuig, in plaats van drie of meer keer per jaar?"

"Of als het later echt duurder wordt, omdat blijkt dat elektrische vliegtuigen niet zo groot kunnen zijn, zullen we dan gewoon weer eens ouderwets sparen voor een vliegvakantie?"
"Wat zeg je nou? Sparen?! Dat is zoiets van de vorige eeuw…!"
"Let op! Sparen kost geld!"
"Nou, gewoon een persoonlijk CO2 spaarpotje opbouwen dan maar?"

Waardedaling vastgoed
Economische schade zal zich ook gaan vertalen in waardedaling van huizen, in de plaatsen die zich onder de laagvliegroutes bevinden. Leo Bus wijst in zijn analyses op de impact het routegeweld op de plannen van Almere, waar zo’n 60.000 woningen overlapt worden door de geluidscontouren. Ook in Kampen en Zwolle wordt met vrees in het hart gekeken naar de laagvliegroutes en de impact daarvan op geplande nieuwbouwlocaties. Bovendien wijst hij erop dat bij 40 dB al sprake is van economische schade. Dit zal zich op Noord Oost-Veluwe en elders zeker voordoen. De daling van de WOZ-waarde zal ook direct gevoeld worden in de gemeentekas. De burgemeesters van Hattem, Heerde en Oldebroek gaan dit ook via de huis-aan-huisbladen onder de aandacht brengen.  De gemeenteraad van Oldebroek heeft B&W daartoe unaniem opgeroepen en verzocht Hoog over Wezep en SATL daarbij in te schakelen.

Zo voorkom verjaring recht op schadeclain met stuitingsbrief

VOORKOM VERJARING RECHT OP SCHADECLAIM LELYSTAD AIRPORT

Gezien alle perikelen rondom Lelystad Airport en de toenemende weerstand is het maar helemaal de vraag of het vliegveld open zal gaan. Maar àls Lelystad Airport wordt geopend, dan kun je eventuele schade alléén claimen als je recht op aanspraak niet is verjaard. Op 1 april 2020 verjaart het recht op vergoeding van schade.

Het is vreemd dat het recht op een schadeclaim verjaart op een moment dat het vliegveld nog niet is geopend. Toch is het zo. Want op 1 april 2015 is het Luchthavenbesluit Lelystad in werking getreden. Het recht op het claimen van vergoeding van schade verjaart na vijf jaar. In dit geval is dat dus op 1 april 2020. Maar met een zogeheten ‘stuitingsbrief’ kan die termijn worden verlengd.

Bij schade kan je denken aan waardevermindering van je huis, inkomstenderving van een camping of het ongeschikt worden van een locatie.
SATL heeft voorbereid: Klik hier voor meer informatie en een voorbeeld hoe je met een stuitingsbrief ervoor kunt zorgen dat je recht op schadeclaim geldig blijft.

6. Economische schade II: arbeidsmarkt en woningmarkt

Zara
Het probleem van de arbeidsmarkt op dit moment is vooral dat er geen werknemers te vinden zijn. In 2017 kopt de Stentor nog: Flevoland lokt Zara met 2,9 miljoen euro, uiteraard met de werkgelegenheid als onderbouwing. Ondanks de belofte “Geen Nacht, Geen Vracht voor Lelystad Airport” heeft Inditex, het moederbedrijf van Zara, een gigantisch distributiecentrum uit de grond gestampt, vlak naast Lelystad Airport. En zoals het bedrijf zelf gewoon schrijft, is de locatie mede gekozen “vanwege de geplande opening van Lelystad Airport…” We zijn 3 jaar verder en nu bericht Omroep Flevoland op 11 januari 2020  “Inditex moet personeel uit Spanje halen. Het zou om meer dan duizend banen kunnen gaan.
Dus we lossen een stukje werkeloosheid in Spanje op en we maken in Nederland de woningnood wat groter, want er zijn wel zo’n 850 extra woningen nodig om deze mensen te huisvesten.

En Inditex is niet het enige die daar een fonkelnieuw distributiecentrum van formaat heeft gebouwd!

Grondpersoneel
Als het om de werkgelegenheid van het personeel van het vliegveld zelf gaat, is het direct al duidelijk geworden, dat er eerder een krapte dan een overschot is op de arbeidsmarkt. En dan hebben we het over een handjevol verkeersleiders, parkeermeterbeheerders, grondstewards, bagage-afhandelaren en beveiligers.

Over 30 jaar
Manshanden en Bus hebben in hun Second Opinion berekend dat over ruim 30 jaar pas de additionele werkgelegenheid, in de meest optimistische groeiscenario, met slechts 700 fte toeneemt, als Lelystad Airport uitbreidt. De situatie van Zara is een klassiek voorbeeld van hoe het ‘verdringingseffect’ ontstaat in een te krappe arbeidsmarkt.

Waanzin
De eminente econoom en ceo van Robeco Jaap van Duijn stelt zich op één lijn met Manshanden en Bus in zijn column van 25 januari 2020 “Gedachte dat Schiphol moet groeien is waanzin”. "Dick Benschop (PvdA), de ceo van Schiphol, had zich eeuwige roem kunnen verwerven door de verdere expansie van de luchthaven een halt toe te roepen. Jongens, het is mooi geweest, we gaan nu ook eens aan het welzijn van gewone burgers denken. Keerpunt 2020. In plaats daarvan blijft hij, net als zijn voorgangers, in de groeimodus hangen. In plaats van de oplossing is hij zelf deel van het probleem geworden," aldus Jaap van Duijn.

7. Afbrokkelend maatschappelijk draagvlak en het vertrouwen in de overheid geschaad

Morele afweging
Interessant aan deze ontwikkelingen is, dat in de publieke opinie langzamerhand anders naar de plannen van Lelystad Airport gekeken wordt. Er wordt ineens een nieuwe dimensie toegevoegd aan de morele afwegingen. Wat is belangrijker: ruimte bieden aan vakantiepretvluchten of de woningbouw vlottrekken? Steeds meer partijen beginnen zich in de discussie te mengen. Ook de burgemeesters in onze regio beginnen in toenemende mate duidelijk stelling te nemen:

Ons WOB-verzoek
En wat betreft de schade in onze vertrouwen van de overheid, die ook gevoed wordt door de andere affaires bij andere ministeries, kunnen wij melden dat wij eindelijk - met heel veel moeite en heel wat aandringen, waarbij alle wettelijke termijnen ettelijke malen overschreden zijn - wat materiaal hebben weten te bemachtigen met ons WOB-verzoek. Deze stukken zijn we grondig aan het bestuderen en hebben betrekking op de effecten van de zogenaamde ‘optimalisatie’ en het doorstijgen boven en bij de woonkernen Wezep, Hattemerbroek, Hattem, Wapenveld en Heerde. De eerste analyses bevestigen onze donkerbruine vermoedens. De stukken ademen een en al gebrek aan urgentie, empathie en transparantie. Alle mogelijkheden om bijvoorbeeld te checken of überhaupt serieus onderzoek is gedaan ontbreken of zijn weggelakt. Laat staan dat gecontroleerd kan worden of er correct onderzoek is gedaan. Dit voedt de gaandeweg steeds groter geworden argwaan en de overtuiging dat dit ministerie primair de belangen van de luchtvaartsector op het oog heeft en niet het welzijn van haar burgers – terwijl juist dat haar primaire taak is!

Toon eens echt politieke lef en neem je verantwoordelijkheid!

Mag niet van Brussel
En dat het onzalige plan voor Lelystad Airport eigenlijk allang definitief afgeschoten had moeten zijn, daar draait zelfs de minister niet eens omheen, gezien haar opmerkelijke uitspraken in Trouw aan het einde van vorig jaar. Dit gaat over de kwestie dat Lelystad Airport alleen open mag voor vakantiepretvluchten als overloop om Schiphol te ontlasten. Er zou geen autonome groei komen op Lelystad Airport. Brussel zegt dat het niet mag, dus dan is het toch allang duidelijk dat het helemaal niet door kan gaan?

Alleen de VVD
De oppositie wil geen autonome groei en de coalitiepartijen hebben zelf de Motie van het lid Van Helvert en c.s.. dd 4-10-2017 aangenomen. Dus zo ver liggen ze niet van elkaar af. Eigenlijk houdt alleen de VVD er nog krampachtig aan vast.

Politieke lef
Net zoals Jaap van Duijn betoogt, zou het echt van grote politieke lef getuigen, om in dit dossier gewoon eens één keer echte te doen wat goed is! Nu is het moment daar! Nu kun je met in principe weinig kleerscheuren gewoon de stekker eruit te halen!

 

 

 

Feestelijke opening

Wat ons betreft, bent u in november 2020 allemaal uitgenodigd door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor de feestelijke opening op Lelystad Airport. Bijvoorbeeld op een zomerse namiddag in november waarbij de zon alles in een stralende gouden gloed zet. We praten en we lachen allemaal bedrukt, het voelt heel ongemakkelijk. Onze dappere burgemeesters staan bij elkaar, met nerveuze glimlachjes als ze een gezicht herkenen in de menigte.

De enige die onverminderd opgetogen is, is Christianne van der Wal, Gelders gedupteerde namens de VVD. Zij seint naar de jongens en meisjes van de catering, die a klaar staan met de gevulde champagneglazen, om haar te volgen. De muziek stopt. Het is vast tijd voor de openingsspeech. Ineens valt het geroezemoes stil. “Sssst, hoor jij dat ook?” We horen donker aanzwellend geronk. “De minister zou ook nog komen!” fluistert een ingewijde. “Zo dat is lef!” denk ik bij mezelf. “Volgens mij zag ik haar auto, maar ze zat er niet in,” hoor ik iemand anders mompelen. Ineens zien we in het al roder wordende lage zonnestralen een kolonne gigantische voertuigen aankomen. Het is een bonte stoet van tractoren, combines, zandwagens en bulldozers en deze stellen zich op in een halve cirkel vlak voor de ingang. Wat krijgen we nou? Mogen we er niet meer uit?

Een trotse boer pakt een megafoon en nodigt Leon uit om naar buiten te komen. Hij wordt gevraagd om een doos te openen, die door de middelste shovel in de puinbak gepresenteerd wordt. Het is wel een hele grote doos met het logo van het rijk erop. Aarzelend doet hij een stap naar voren, uiteraard is hij er weer niet helemaal gerust op wat hij daar zou aantreffen. Ineens schiet de deksel ervan af. Leon duikt naar achteren en schermt zijn gezicht af met zijn armen. Vuurwerk met confetti wordt de lucht in geschoten en in een kleurige kolom van mist en rook komt de minister omhoog met in haar handen een grote schaal.

Een dienblad met allemaal champagneglazen valt op de grond, het meisje begint trillend te snikken terwijl de confetti op haar neerdaalt en de rook om haar heen optrekt. Zij stond het dichtste bij. Verder reageert niemand. Iedereen staart geschrokken naar de feestelijke verschijning in die puinbak.

Onaangedaan begint zij met haar speech, zeer tevreden met het bereikte effect: “Graag wil ik u allen hartelijk danken voor uw inzet om ons land te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van de arglistige werken van Tom Poes en c.s. En met name Leon Adegeest wil ik eren, want hij heeft er hoogst persoonlijk voor gezorgd dat de schellen van mijn ogen vielen. Bij deze verklaar ik dat een deel van de terminal omgedoopt wordt tot het “Leon Adegeest Instituut”. Dit LA-instituut zal staan voor actief burgerschap waar vanuit we gaan werken aan herstel van vertrouwen in de overheid. Dit vliegveld zal verder zijn oude functie behouden en tevens een trainingscentrum blijven voor luchtverkeersleiders."

Het blijft stil, we hebben even tijd nodig. Wat zei ze nou?

"Eh, Leon, kun je me even uit deze puinbak helpen, dan kunnen we gaan uitdelen. Hé jongens, wie wil er een lekkere tompouce!”

 

 

Print
Categories: Algemeen
Tags:

Name:
Email:
Subject:
Message:
x

Volg ons op social media